2023 PEN Duygu Asena Ödülü

2023 PEN Duygu Asena Ödülü bu yıl üç isme verilecek:

Gülseren Onanç, Pınar Selek, Haluk Levent.

Tek dileğim: Hesap sormak!

Küçük Seher’i anımsıyorum. Seher, o günden beri susuyordu. Hep susuyordu. “O gün” dediğim 1999 yılının 17 Ağustos günüydü. Marmara depremi...

Günler geceler boyu yöredeydim. Değirmendere’de, Kırklareli 65. Piyade Tugayı’nın Cumhuriyet Mahallesi’nde kurduğu çadırlarda tanıdım onu. Çok uzun susuşlardan sonra, kucağıma tırmanıp, başını göğsüme dayadıktan sonra, konuşmaya başlamış, şöyle demişti: “Ben o günden beri hep çok korkuyordum. Hele geceleri... Uyursam, gözlerimi kaparsam, yine sallanırız, yine her şey yıkılır, yine herkes ölür diye korkuyordum. Ama şimdi...” 

Tek dileğim: Hesap sormak!

Küçük Seher’i anımsıyorum. Seher, o günden beri susuyordu. Hep susuyordu. “O gün” dediğim 1999 yılının 17 Ağustos günüydü. Marmara depremi...

Günler geceler boyu yöredeydim. Değirmendere’de, Kırklareli 65. Piyade Tugayı’nın Cumhuriyet Mahallesi’nde kurduğu çadırlarda tanıdım onu. Çok uzun susuşlardan sonra, kucağıma tırmanıp, başını göğsüme dayadıktan sonra, konuşmaya başlamış, şöyle demişti: “Ben o günden beri hep çok korkuyordum. Hele geceleri... Uyursam, gözlerimi kaparsam, yine sallanırız, yine her şey yıkılır, yine herkes ölür diye korkuyordum. Ama şimdi...” 

Sanatı da kurban etmeyin!

Evet, kahroluyoruz. Evet, içimiz yanıyor. Evet, kan ağlıyoruz. 

Ancak ekran başında ağlayarak, sadece şikâyet ederek ya da duyduğumuz haberleri tekrar tekrar “Facebook”ta paylaşmayı marifet sanarak yaraları sarabileceğimizi sanıyorsanız yanılıyorsunuz!

Deprem devam ediyor... Katliam da...

Depremden 4 gün, 5 gün sonra bile enkaz altından sağ çıkarılanlar olduğuna göre... Aklı kıt olan insan bile şu soruları sormaktan geri kalmıyor: 

Acı ve Öfke

Acılıyız, öfkeliyiz.

Enkaz altından gelen sesler, yardım dileyen çığlıklar depremin üçüncü günü de dördüncü günü de hâlâ geliyorsa ve kimi bölgelere hâlâ en ufak bir yardım ulaşamıyorsa...

Dansta ve aşkta sınır yok

Monte Carlo Balesi, klasik baleye çağdaş dokunuşlar, yorumlar getiren; mükemmelliğini çoktan kanıtlamış, dünyanın sayılı topluluklarından biri. Yıllardır yaratıcı ve çarpıcı koreografileriyle topluluğa birkaç sınıf atlatan yöneticisi Jean Christophe Maillot’nun önderliğinde harikalar yaratmaya ve dünyayı dolaşmaya devam ediyor. Bundan beş yıl önce İstanbul’da “Kuğu Gölü”ne nazire sundukları “GÖL” ve hırçın kuğular, unutulur gibi değildi!

Genco Erkal’dan ‘İmparator’: Olay Etiyopya’da geçiyor!

“Kim derdi ki bir gün her şey bitecek, koca saray yetim kalacak. Bir vakitler saray halkıydık biz... Ama sonra...” Ah işte hep sonrası vardır bu sonsuz gücün ve de iktidarın ve de sarayların…

Burası Türkiye

Seçim gününe dek bakalım daha ne rezillikler, ne ayıplar, ne dehşet verici olaylarla yaşayacağız... Şaşırıyor muyuz? Yoo, burası Türkiye...

Gazeteciler öldürülmesin!

Ocak ayı gazetecilerin katledildiği ay… Gerçeğe ulaşanlar, gerçeği söyleyenlerdi hep öldürülenler!

Yaşasın tiyatro!

27 Mart. Bu yıl Tiyatro Günü uluslararası bildiriyi Peter Sellars, Türkiye’dekini ise meslektaşım, arkadaşım Seçkin Selvi hazırladı. Her ikisinde de tiyatronun barış tutkusuna gönderme yapılması, “insanca yaşanan ortamlar” arzusu boşuna değil. Şiddet bağımlısı bu dünyada ve toplumda başka türlüsü düşünülemez. (Bildiriler  bu sayfada) Aşağıdaki de benim manifestom: 

Masa Da Masaymış Ha...

Dün akşam 8 kişi, 8 kadın bir masa başında buluverdik kendimizi. Masaya en önce buluşma sevincimizi ve birbirimize duyduğumuz sevgiyi koyduk. Sevgiye, derhal hayranlığı, saygıyı ekledik. Kimimiz genç, kimimiz daha az gençti. Olsun, masaya yıllara yayılan dayanışmamızı koyduk. Coşkumuzu da... 

‘Othello’ ya da ‘Öteki’ olma trajedisi: Robert Wilson büyüsü

Robert Wilson tiyatro meraklılarına hiç yabancı değil. O bir tiyatro dehası. Tiyatro sanatına eşik atlatan “Sağır Adamın Bakışı” (1971) olsun; İstanbul tiyatro festivallerinde izlediğimiz  “Persefone”, “Denizden Gelen Kadın”, “Ölüm-Yıkım-Detroit” oyunları olsun, (tamamlanamamış “İstanbul Projesi”ne rağmen), onu bizim izleyicimize çok sevdirdi. 

Türkân İldeniz: Şiirin Rengi Solmaz!

21 Mart Dünya Şiir Günü’dür. Her ülke o gün bir şiir manifestosu yayımlar. Hayatımızdan şiir eksik olmasın der. Çok uzun yıllardır ülkemizde PEN Türkiye Yazarlar Derneği’nin seçtiği ve ödüllendirdiği bir şair o yılın Şiir manifestosunu / bildirisini yazar. Bu yıl PEN Şiir Ödülü Türkân İldeniz’in oldu. 

Seferberlik içimizde başlasın!

Kar yağıyor. Çocuklara “tatil yağıyor”... Evsizlere “zulüm”, yoksullara “açlık” yağıyor... Ama insanız ya... Ne yapıp edip tutunacak dallar, umudu yeşertecek güzel haberler, paylaşacak duygular ve dayanışma gücü bulmak zorundayız! 

Sedef Kabaş’tan mektup var

Hafta boyunca 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü bahane edip bol bol eşitlik, laiklik, insan hakları, kadın hakları mücadelemizi sürdürüyoruz. Önceki gün Kartal’da, dün Çiğli’de birazdan İzmir’in farklı ilçelerinde kadınların eşitlik ve demokrasi mücadelesini tartışacağız... Bütün bu toplantılarda hep ama hep Sedef Kabaş’ın adı geçti. Ona, “Yalnız değilsin” diye seslendik.

Kedilerden kültüre: Rezillik, riyakârlık!

Kediler, kedi olalı bu kadar gülmemişlerdi. Neye uğradıklarını şaşırdılar. Kediler kadar bilge ve akıllı olmayan biz okurlar ise inanamadık, sonra bir “Zaytung” haberiyle karşılaştığımızı sandık. Gülümsemeye çalıştık ama başaramadık. Meğer haber şaka değil gerçekmiş: Uluslararası Kedi Federasyonu (FIFe), Rus kedilerine yaptırım kararı almış: 

Bundan böyle Rusya’da yetiştirilen, sahibi Rus olan hiçbir kedi, Rusya dışında hiçbir soy kütüğüne kaydedilemeyecek; hiçbir fuara, yarışmaya katılamayacak. Batı “Kahrolsun Rus kediler!” dedi. 

Yaşasın tüm cadılar! Duygu Asena’dan Uçan Süpürge’ye!

Savaş, tehdit, baskı ve korku fırtınaları arasında, bilinmezlik labirentlerine gire çıka mart ayı geldi çattı. 8 Mart nedeniyle yine bol bol kadına ilişkin sözler verilecek, “miş gibi yapılacak” vb... Bizler de mücadeleye devam edeceğiz. Toplumsal cinsiyet eşitliği için, İstanbul Sözleşmesi için, yasaklara, baskıya ve karşıdevrime rağmen laiklikte ısrarcı olduğumuz için, devrim ilkelerinden vazgeçmediğimiz için mücadeleyi sürdüreceğiz.

Kahrolsun Savaş

Işıl Kasapoğlu’nun Türkçeye çevirip yönettiği, Eugène Ionesco’nun “İki Kişilik Hırgür” oyununu tam da gerçek hayatta Ukrayna üzerinde filler tepişirken Enka sahnesinde izledim. Nicedir tiyatro izlemekten korkan ben, bir de baktım yeniden “Yaşasın tiyatro” diye heyecan duymaya başlamışım.

Çukurova’da kitaplar çiçek açtı

Savaş çığlıkları dayanılır gibi değil! Daha çok silah üretmek, daha çok silah satmak, daha çok silah kullanmak, daha çok kazanmak, para kazanmak, toprak kazanmak, güç kazanmak için kaçınılmazdır savaş. Bu savaş bitse bile, bir başkası başlayacak... Savaşlar hiç bitmesin ki güçlüler daha güçlü, güçsüzler daha da güçsüzleşsin! Filler tepişirken piyonlar yok olsun!