Yaz Bitmese, Günler Kısalmasa…

"Günler kısaldı. Kanlıca'nın ihtiyarları
Bir bir hatırlamakta geçen sonbaharları.

Yalnız bu semti sevmek için ömrümüz kısa…
Yazlar yavaşça bitmese, günler kısalmasa… "

Yahya Kemal'in "Eylül Sonu" şiirinin ilk dört dizesi günlerdir dilimden düşmüyor.

Sadece günlerin kısalması ya da yazı uzatma çabam değil , şiirlere sığınma nedenim. Belki de her gün gündemimize düşen haberlerin, içimdeki ve dışımdaki karanlığı yoğunlaştırmasından… Belki de bu haberlerin ele alınış, yorumlanış , değerlendiriliş tarzının insanı "İnsan" yapan tüm değerlere meydan okumasından, yok saymasından… Belki de dün bu köşede dile getirdiğim Şafak Pavey'in dövülme ve sonrasındaki süreçte yaşananların içimde açtığı yaradan…

                             x

Bu yazının yazıldığı günün ilk haberi Edward Said'in ölümüydü. Kitapları ve yazıları dışında onunla hiç karşılaşmamıştım. En yakınımı yitirmiş gibi oldum. "Filistin Direnişinin sözcüsü" diye tanımladı tüm ajanslar onu. Çok daha fazlasıydı… Doğu- Batı ikilemini, tarihsel perspektife ele alırken, sömürgeciliğin , emperyalizmin işleyişini gözler önüne seriyordu. Kitaplarında olsun, yazılarında olsun, düşünce ve söylem zenginliğini, edebiyat tadıyla bütünlüyordu. Şu son Irak işgaliyle ilgili yazıları bile ne kadar önemliydi!

Yazmakla yetinmedi. İnandığı her davada tepkisini, tavrını ortaya koydu. Aydın sorumluluğunun bilincinde eyleme katıldı.

İçimdeki acıya bir de soru karışıveriyor: Acaba bin bir manevrayla Irak'a asker göndermeye kararlı hükümet üyelerinin hiç biri Edward Said'in herhangi bir yazısını okumuş muydu? Onu ve düşüncelerini bilir miydi? (gülmeyin, gerçekten merak ediyorum!)
                             
                             x

Ayni günün bir başka haberi Nijerya'da Emine Lawal'ın "recm" yani taşlanarak öldürülme cezasından kurtulduğuydu.

Bakmayın şeriat temyiz mahkemesinde "kendisini savunması için fırsat verilmediği gerekçesiyle serbest bırakıldı " denilmesine… Asıl neden dünya kamu oyunun baskısıydı.

Bir yıl boyunca süren dünya kamu oyu mücadelesinde , Nazmiye Halvaşi'nin önderliğinde Türkiye'deki çeşitli sivil toplum kuruluşlarının de rolü vardı.

Bugün bir insanın yaşamını kurtarabilen kamuoyu tepkisi ve baskısı; yarın Irak'ta, askerlerin ya da sivillerin ölmesini engelleyebilir diye düşünüyorum. Daha doğrusu düşünmek istiyorum…

Ancak Emine Lawal'a ilişkin bu kamuoyu zaferiyle sevinç nidaları atmadan önce, 21. yüzyılda, "recm" denilen ayırımcılığı, kadına yönelik bu vahşeti, rezilliği, azgınlığı sorgulamak ve kökten lanetlemek, silmek, yok etmek, tarihin çöplüğüne atmak gerekmez mi?

Bu cezaya çarptırılan tek kadının Emine Lawal olmadığını biliyorsunuz herhalde…

                             x

"Günler kısaldı. Kanlıca'nın ihtiyarları
Bir bir hatırlamakta geçen sonbaharları.

Yalnız bu semti sevmek için ömrümüz kısa…
Yazlar yavaşça bitmese, günler kısalmasa… "

Bir yaz gecesini anımsıyorum. Kanlıca'da değildi. Büyükada'daydı. Müjde Sokak'ta…

Doğa nimetleriyle insan nimetlerinin sarmaş dolaş olduğu İstanbul'un göbeğindeki o "cennet"e arkadaşlarımı ziyarete gitmiştim. Biri Büyükada'nın eski müdavimi , öteki en yenilerden… "Seni bu akşam bir sokak partisine götürüyoruz" dediler.

Biraz yükseklere tırmandık . Müjde Sokağa geldiğimizde gözlerime inanamadım. O sokaktaki tüm evlerden masalar, iskemleler, sofra örtüleri , yemek takımları sokağa inmiş, bir yanda ızgara mangal, öte yanda açık büfe…Herkes evinde kendi bildiği en leziz yemekleri yapıp getirmiş , imece usulü sofralar donatılmış…

Herkes evsahipliği yapıyordu. Herkes konuktu. Sokağı kendilerinin kılmışlar, sokaklarını paylaşıyorlar, sokaklarının tadını çıkarıyorlardı. Yalnız sokaklarını değil, yüreklerini de açmışlardı…

Gece boyunca sohbete, şiire, müziğe doyamadım. Semt sakinlerinin birbirlerine sevgisine saygısına doyamadım. Demek hala böyle komşuluk ilişkileri , mahalle adabı var demekten kendimi alamadım.

Yazlar yavaşça bitmese, günler kısalmasa, sevmek gücü, karanlığa direnmek gücü azalmasa …



28 Eylül - Cumhuriyet