Kadınların bitmeyen koşusu

            Anımsıyorum: 12 Eylül Faşist darbenin  en dehşet verici en karanlık günleriydi.  Mustafa Kemal Ağaoğlu 'nun önderliğinde  YAZKO Yazarlar Kooparatifi'nin çıkardığı "Somut"   haftalık kültür ve düşünce gazetesi ,  aydınlara, direnlere bir soluk alma alanı açmaya çalışıyordu... 
            Bu derginin  4. sayfasının  kadınlara, kadın sorunlarına ayrılması ise bundan 30 yıl öncesi için tam bir  devrim niteliğindeydi.   Devrim diyorum , çünkü 4 sayfa yazıları,  o günlere dek  "Kadın sayfası"  denince alışılageldiği gibi  yemek pişirme, dikiş nakış üzerine  değildi... Kadının bedenine sahip çıkması, kürtaj hakkı, ev içi şiddet,vb. feminist   kavramlar, tezler, bunların  tartışmaya açılması üzerineydi...
            Kısa sürede  öyle büyük bir heyecan yarattı, öyle müthiş bir sinerji oluşturdu ki bu 4. Sayfa , okurlar da oraya yazı yetiştirmek için  birbiriyle yarışır oldu.
            Aradan 30 yıl geçtikten sonra  "Yazko-Somut- 4. Sayfa"  kitap olarak yayınlandı. (Kadın Kültür İletişim  Vakfı yayını) 4. Sayfadaki yazılardan seçmeler,  bugünden  o günlere bakış, tepkiler, paylaşımlar, nereden nereye geldiğimiz ve gelemediğimiz... kısacası Meryem Koray'ın deyişiyle " Feminizmin dile gelmesi";  Zeynep Avcı'nın deyişiyle "Hayali cihan Değer"...    
           
            ÖZGÜRLÜK  ALANLARI
           
            Bu kitabı yayına hazırlayanlardan Stella Ovadia  sunuş yazısında  " İkinci Cins olma bilincinin yarattığı şaşkınlığın, öfkenin, isyanın paylaşılır olabilmesi  inanılmaz bir enerji doğurmuştu" dedikten sonra o enerjiyi   Gezi'de yaşananlara benzetiyor: 
            "Bugünlerde korkuyu yenmekte ifade edilen durum , üstlerine sıkılan gaza rağmen  eve dönmeyenlerin açtıkları umut kapısı" ona 30 yıl önce yaşadıklarını çağrıştırıyor:  " Arayışlarımız, siyasal olanın tarifi kadar, siyaset yapma biçimini de değiştirdi. 4. Sayfa'da bizler için  yalnızlık eşiği aşıldı, neredeyse 'utanç bitti"
             Gerek bu kitap, gerek "Feminist Dergisi" nin   tıpkı basımlarını bir araya getiren  25. Yıl Kitabı (Kadın Kültür İletişim  Vakfı. Yayına hazırlayan Handan Koç)   günlerdir elimden düşmüyor..  Kadın Çevresi'nin çıkardığı Feminist  Dergi'nin tüm sayıları...
            Her iki kitap ta  kazanılan ve kazanılamayan hakları irdeleme açısından , kadınların hiç durulmayan koşunu izlemek açısından mutlak  ve mutlak edinilmeli, okunulmalı.
           
            FAŞİZMİN EN KOYU GÜNLERİNDE BİLE

            Dün hem Cumhuriyet', hem birkaç gazetede  "Gezi Cezası"; Kültür Bakanlığı eylemlere destek veren özel tiyatrolara yardımı kesti kesecek diye bir haber vardı.
            Bu yazıyı yazdığım ana (Perşembe sabahına) dek böyle bir karar açıklanmadı. Umarım bu haber yanlıştır. Umarım  karar açıklanmadan önce    muhabir arkadaşlarımızın aldığı duyumlar gerçek değildir.  Eğer gerçekse... İnanmakta güçlük çekerim!
            Çok iyi anımsıyorum; tiyatrolara  devlet yardımı 12 Eylül faşist darbeden sonra başladı. Hatta ilk dönemlerde  "gölge etme, başka ihsan istemem" diye sol kesimin tiyatroları başvurmadı bile... Ancak   ayakta kalabilmenin tek yolu olduğundan , başka türlüsü olamayacağından ve kararlar  devlet dışı özerk bir kurul tarafından alındığından   başvurmaya başladılar.  Faşizmin en koyu dönemlerinde bile    bu tiyatrolar devlet yardımı aldılar. Çünkü  ödenek kriterleri sanatsaldı, siyasi değil.
            O gün bugün  bin bir türlü hükümet geldi geçti.  Sağ, orta, parçalı, yamalı, koalisyonlar... Tiyatrolara yardım sadece ve sadece  sanatsal  ölçütler üzerinden yapıldı.  Eğer "Gezi cezası" haberi gerçekse,   faşizmin en koyu günlerinden daha da beterini yaşıyoruz  demektir!

Cumhuriyet- 1 Kasım 2013