Menü

Güç- Terör- Aşk Üçgeni


03 Mart 2013 - Zeynep Oral -

"Turandot" operası: Ya da biri bizi gözetliyor

             Güç- Terör- Aşk Üçgeni

            Stockholm'de ; İsveç PEN'in düzenlediği "Türkiye'de  Düşünce ve İfade Özgürlüğü" toplantısıyla ilgili   ana noktaları dünkü yazımda sizlerle paylaşmıştım.  Stockholm'deki iki akşamımdan birinde İsveç Kraliyet Operası'nın o görkemli yapısında,  övgülere boğulan, tüm eleştirmenlerden  tam not alan  yeni prodüksiyonu  "Turandot" u görme fırsatım oldu.  Gördüm ve çarpıldım!  Olağanüstüydü. Çok etkileyiciydi. Şöyle ki:

            Hepimiz seyirciyiz dünyada:

            Konusunu eski bir Çin öyküsünden alan "Turandot" Puccini'nin   en ünlü , en sık oynanan eserlerinden  biri. Bestecinin bitiremeye ömrü yetmediği eseri.  İsviçreli yönetmen  Marco Arturo Marelli, eseri sahneye koyarken, "Çin"lilikten arındırmış öyküyü, belirsiz bir zamana , belirsiz bir yere taşımış... 1950'ler de olabilir şimdi günümüz de ; dünyanın öbür ucu da burası da...  
            Zalim Kraliçe, güç tutkunu Turandot - İlk görüşte kraliçeye aşık olan, ama en çok kendine ve gücüne hayran iddialı Calaf - ve bir zamanlar prenses, yaşamını feda edecek kadar Calaf'a aşık , şimdi köle kız Liu ... Kral, başrahip, bakanlar(Pin-Pan-Pong) kısaca egemen güçler...  Bunlar arasında gücün terörüne ve terörün gücüne  Halk (kora) ile birlikte tanıklık ediyoruz.
            Yönetmen, (sahne  ve ışık tasarımı da onun) Koro'yu, (özgün halinde Pekin'deki Çin halkını) Opera/ tiyatro seyircisine çevirmiş. (Salondaki koltukların eşi sahnede de var) Sahnedeki seyirci (koro) idamları da ; güç oyunlarını da, aşk sahnelerini de; kıskançlıkları da kah kışkırtarak, kah öfkeyle, kah sevinç nidalarıyla  izliyor. İşine geldi mi olaylara karışıyor; işine geldi mi sadece "seyirci". Yeter ki sansasyon olsun! Tam biri bizi gözetliyor durumu! Hayattaki gibi!  
            Yönetmenin getirdiği bir başka ustalıkla yorum Puccini'yi  Calaf'la; operayı yaeratma sürecini   Turandot'u fetetme sürecine eşleştirmesiydi...

             Enerji yÜklü prodüksiyon

            Opera Orkestrasını yöneten Thomas Sondergard, müthiş dinamik bir şef, orkestrayı uçuruyordu.  İsveç'in "gururu" diyebileceğimiz Nina Stemme( Turandot) ilk kez bu roldeymiş.  Çok geniş bir ses hacmi , dramatik  ama bence fazla sert bir oyunculuğu var. Karşısında Calaf  rıolünde İtalyan tenor Rİccardo Massi sesiyle olduğu kadar fiziğiyle de  sahneyi dolduran bir Calaf'tı.  Ama kalbimi çalan Rus asıllı çok genç soprano , Liu rolündeki Yana Kleyn'di.  Çok yumuşak ve sıcak bir ses rengi var. DDaha ilk perdede   "Signore Ascolta"-( Dinleyin bayım)  aryasından sonra aldığı alkış, dünyanın en ünlü aryalarından "Nessun Dorma" (Kimse Uyumuyor) aryasının aldığı alkışı bile gerilerde bıraktı.             Pin-Pang-Pong'un  (usta oyunculuk usta seslerle)  günümüzün yanar döner kaypak politikacılarına; gülünç zavallılara dönüşmesi de isabetliydi.

            İşte  İsveç Kraaliyet Operası'nda, uluslararası kadrolu , çok dinamik, modern, enerji yüklü  bir "Turandot' tan kimi satırbaşları....

Cumhuriyet- 1 Mart 2013

Paylaş

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Zeynep Oral

Gazeteci , yazar, feminist, İnsan Hakları savunucusu, Barış eylemcisi, STK (Sivil Toplum Kuruluşları) bağımlısı; çok sesli, çok renkli yaşam tutkunu… Halen Cumhuriyet Gazetesi yazarı ve PEN Türkiye Yazarlar Derneği Başkanı. 

Devamı

Sosyal Medya

 
© 2021 Tüm hakları saklıdır.