Aydınlığın adı: Nazan İpşiroğlu

Ne desem, hep eksik kalacak... Yazar, müzisyen, sanat tarihçisi, aydın,  aydınlanmacı,  Cumhuriyet  insanı, girişimci, yapıcı, kurucu...

O  sakin, gülümseyen yüzün ardında çelik gibi bir irade, ayakları yere basan bir devrimci, bir öncü,  ışıklı bir ses, son güne dek karınca çalışkanlığı ve yararlı olma tutkusu...

Nazan İpşiroğlu'nu  1972'de tanımak  ve o gün bugün  onun tüm kitaplarından yararlanmak mutluğuna eriştim.  Sanat Dergisi'nin kuruluş günlerinde  onun ve hocası-eşi Mazhar İpşiroğlu'nun  evleini ve birikimlerini biz çaylak gençlere açışını; 30 yıl sonra  kurduğumuz Sanat Dergisi'nden  kovulduğumuzda  Nazan İpşiroğlu'nun  isyanını ve bunu Akal Atilla ve benim kişisel sorunumuz olarak değil, Türkiye'nin temel sorunu olarak ele almasını, irdelemesini nasıl unutabilirim ki!  

Düşünmeye Çağrı

Dün sonsuzluğa uğurladığımız Nazan İpşiroğlu'nun  yazdığı kitap adlarını sıralasam, bu köşeye sığmaz.  Onun kitaplarının ortak yanlarını özümlemeye çalışacağım:

Nazan İpşiroğlu'nun  yazdığı her kitap en kısadan söylemem gerekirse, düşünmeye  bir çağrıdır. Yalnız bakmayı değil, görmeyi öğretir insana. Birbirinden kopukmuş gibi duran olaylar arasında ilişkiler, bağlar  yaratan; , farklı alanlar arasında köprüler kuran, aklınızdaki sorularınızı  çoğaltmaya ve sizi yanıt aramaya zorlayan  eserlerdir bunlar.  Eleştirel düşünceye yönelik bir davet! . Hayat üzerine, sanat üzerine düşünmeye odaklanmıştı.

Yaşamla içiçe

"Yaşamdan kopmayan düşünme, ancak duygu algılarının eğitimiyle olanaklıdır. Duygu algılarının eğitimi ise sanat eğitimi demektir" diyordu.

"Gerek felsefe ve edebiyat, gerek sanat derslerinin hem düşünme yetisini, hem de duygu algılarını  geliştirici bir gizil gücü vardır, yeter ki doğru uygulansın. " diyordu.

Ülkemizdeki eğitim sorunlarına eğilişi, sanatı kültür kapsamında ele alması, yaşamla içiçe değerlendirmesi,  bugün çocuklarımıza  neden özgür düşünmeyi öğretemediğimize eğilmesi,   eleştirel düşünceye yer vermeyen toplumların    mahkum olduğu karanlık...  Bunları herkesten önce Nazan İpşiroğlu dillendirdi.

Bunları dillendirirken, sanatla yaşamı bir kıldı, birbirinden ayırmadı.

Eğer Uygar bir ülkede...

Sevgili  Nazan İpşiroğlu,

Eğer çağdaş evrensel eğitimin egemen olduğu uygar bir ülkede yaşıyor olsaydık, eğitim alanında,  düşünce tarihi , kültür ve sanat alanında söyledikleriniz, önerileriniz dikkate alınır, kitaplarınız kapışılır, bizi yönetenler onlardan öğrenmeye çalışırlardı.  Bu ülke  daha mutlu insanların ülkesi olurdu.

Bunun için yaşam boyu çalıştınız. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneğinde didindiniz. Fethiye'de   Yunus Nadi Kültür ve Sanat Günleri 'nin mimarı oldunuz. Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocuklara kitaplarınızı bağışladınız.  Gezi direnişlerinde gençlerin yanındaydınız . (Evrensel gazetesinin: "90 Yıllık Çapulcu" başlığı harikaydı)  AKM'nin yıkılmaması için direnendiniz. Laiklik yürüyüşlerinde,  haksızlığa karşı her protestoda hep yanımızdaydınız.   

Sevgili Nazan İpşiroğlu, artık dinlenebilirsiniz...

Doğa düşmanlığı ... Çevre bilincinin gelişmemesi... Demokrasinin yerleşememesi.. Yaşamımıza egemen olan çirkinlik, hoyratlık, zorbalık,  şimdi siz yoksunuz diye daha da azabilir.   Ama söz veriyoruz size, mücadeleyi sürdüreceğiz!

Cumhuriyet- 27 Ağustos 2015