Ataol Behramoğlu

"Bu gün seviştim, yürüyüşe katıldım sonra 
Yorgunum, bahar geldi, silah kullanmayı öğrenmeliyim bu yaz 
Kitaplar birikiyor, saçlarım uzuyor, her yerde gümbür  gümbür bir telaş

Gencim daha, dünyayı görmek istiyorum, öpüşmek ne  güzel, düşünmek ne güzel, bir gün mutlaka yeneceğiz! 
Bir gün mutlaka yeneceğiz, ey eski zaman sarrafları! Ey kaz  kafalılar! Ey sadrazam! "

            "BİR GÜN MUTLAKA"

            İşte bu dizelerle başlıyordu  Ataol Behramoğlu'nun   "Bir Gün Mutlaka" adlı o destansı şiiri.   Benim yaştakilerin birlikte büyüdüğü , her dizesini ezbere bildiği, sol göğsümüzde , kalbimizin üzerinde taşıdığı şiir.

            1968, bir taş atımlık mesafedeydi. Dünyayı değiştirmek üzere yola çıkmıştık. Olanaksızı istiyoruz. Hemen, şimdi , burada istiyoruz!  İnanıyoruz: Bitecek bir gün bu zulüm, bitecek bu han-i yağma! Sevişmek, eyleme katılmak ikisi birbirinden uzak hiç düşmezdi ki!  
            Bir gün mutlaka yeneceğiz! Ey  Şeyhülislam! Ey Padişah! Bir gün mutlaka yeneceğiz! Sevgilimizle elele çoğalarak yürürdük! Yürürken  çoğalırdık! Çoğala çoğala haykırırdık: "Bir gün mutlaka! "
            Yaa... İşte böyle...

            ŞİİRİN SONSUZLUĞU  

            Sevgili Okurlar,  siz bu yazıyı okuduğunuzda, dün akşam  Ataol Behramoğlu'nun 50. sanat yılı  kutlanmış olacak... Ben bu yazıyı yazdığımda ise (Cumartesi sabahı)  henüz kutlanmamış...

            Şiirle dolu; şiiri yaşayarak , şiiri çalışarak, şiiri yücelterek,  şiirimize sonsuz katkılarda bulunarak, şiir yaratarak , şiir emeği, şiir kaygusu, şiir coşkusuyla dolu 50 yıl!  
            Şu birkaç satıra Ataol Behramoğlu'nun şiirdeki ustalığını sığdırmak olanaksız. Ancakbirkaç satırbaşı verebilirim.

            Atatol Behramoğlu'nun şiiri devrimcidir!  Demek istediğim, "toplumcu gerçekçi" etiketinin çok daha ötesine geçen, sınırsız bir  değişim , gelişim gösteren  ancak omurgası sağlam ve dimdik duran bir şiirdir. 

            Yaşamın her alanı, insanın her hali onun şiirine konu olur.  Ama bunların tümünü   toplumsal çerçevede ele alır.  Aşkın en yoğun olduğu, sevşişmenin doruğunda bile  bize yaşanmakta olan haksızlığı , yanlışı anımsatabilir. 

            Şili'de oynanan oyundan, Vietnam'da öldürülen çocuğu, Mustafa Suphi'den  Sivas'ta yakılan aydınlara, onun nabzı  tarih bilinciyle , evrensel  birikimle , dünya ve  ülke gerçekleriyle birlikte atar.

            İçeriği kadar  sözcüklerle yarattığı ritm, müzik, ses uyumu da onun şiirinde çok önemlidir. Çok yalın ama  iğneyle kuyu kazarmışçasına   adeta bir beste yapar, senfoniler yaratır.  Şiirin her şeyden önce dille yazıldığının bilincindedir.   
            Ataol Behramoğlu, mücadelenin, aşkın, sorumluluğun, umudun, daha güzel bir dünya özleminin ama en çok coşkunun şairidir...

            Bunlara bir de aydın sorumluluğunu ekleyebiliriz.  Hele günümüzde çarkı feleklerin  , rüzgar ne yandan esiyorsa o yana bükülenlerin revaçta olduğu bir ortamda yaşadığımızı düşünecek olursanız...

YAŞAMAK İNSAN KALARAK

Bunlara bir de "benim 40 yıllık arkadaşımdır"  nitelemesini  göğsümü gere gere ekliyorum... Ve bu yazıyı Sivas katliamındqan sonra yazdığı  "Yaşamak İnsan Kalarak" şiiriyle bitiriyorum:
"Yaşamak bu yangın yerinde
Her gün yeniden ölerek

Zalimin elinde tutsak
Cahile kurban olarak

Yalanla kirli havada
Güçlükle soluk alarak

Savunmak gerçeği, çoğu kez
Yalnızlığını bilerek

Korkağı, döneği, suskunu
Görüp de öfkeyle dolarak

Toplanıyor ölü arkadaşlar
Her biri bir yerden gelerek

Kiminin boynunda ilmeği
Kimi kanını silerek

Kucaklıyor beni Metin Altıok
"Aldırma" diyor gülerek

"Yaşamak görevdir bu yangın yerinde
Yaşamak, insan kalarak"

Not - Utku Çakırözer gazetemizin Genel Yayın Yönetmenliğinden alındı. Çok değerli, evrensel ve çağdaş nitelikleri olan ve  gazetecilik mesleğine sadece katkıda bulunmuş, çalışkan arkadaşıma emekleri için teşekkür ediyor, yolun açık olsun diyorum.

Cumhuriyet- 1 Şubat 2015