Eğitime darbe üzerine darbe
17 Nisan 2025 - Zeynep Oral -
Günlerdir aklımda Ahmet Erhan’ın “Oğul” adlı şiirinden iki dize bozuk plak gibi dönüp duruyor:
“Bir zamanlar dünya sandığım bahçeyi/ Ayrık otları, dikenler bürümüş.”
... “Bir zamanlar dünya sandığım bahçeyi/ Ayrık otları, dikenler bürümüş.”
... “Bir zamanlar dünya sandığım bahçeyi/ Ayrık otları, dikenler bürümüş.”
Ah ne isterdim Ahmet Erhan hayatta olsaydı da bugünleri görseydi. Bak canım yavrum, günümüz üniversitelileri, liselileri o güzelim bahçeden ayrık otları dikenleri söküp atmak, bahçeyi yine rengârenk çiçeklerle donatmak için mücadele ediyor diye onu avutabilseydim.
DİKENLER
Ülkemde şu son iktidar döneminde en büyük darbeyi hiç kuşkusuz eğitim alanı yedi. Bunları uzun uzun tekrarlamayacağım. Cumhuriyet okurları bunları çok iyi biliyor.
Laik, bilimsel, kamusal eğitime düşmanlık.
Öğretmene de öğrenciye de uygulanan ayrımcılık.
Emeği, liyakati, adaleti, fırsat eşitliğini yok saymak.
Eğitim sistemimizde tüm referansların dinselleştirilmesi. Cinsiyetçilik ve cins ayrımcı uygulamaların çoğalması. 4+4+4 bu acayip sistemle 1930’lardan beri kesintisiz süren en az 5 yıl olan zorunlu eğitim, özellikle kız çocukları için 4 yıla inmiş olması.
Diyanet İşleri Başkanlığı, çeşitli dini vakıf ve derneklerle işbirliği ve ortak projelerle, okulları çeşitli cemaat, tarikat ve dini gruplara teslim etmesi.
Din görevlilerinin okullarda “manevi danışman” sıfatıyla rehberlik yapması.
ÇEDES (Çevreme Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum) ve mesleki eğitim merkezleri (MESEM) üzerinden çocuk işçiliğinin artışı.
Ve keyfi ve siyasi atamalarla gerici kadroların “proje okullara” atanmaları ve laik binlerce öğretmenin cezalandırılması.
Tüm bunlar en köklü, en nitelikli eğitim kurumlarımızı da kırıp dökmekten, karanlığa gömme çabasından başka bir şey değil.
AYVALIK’TA
Tam da üniversite gençliği olsun, liseliler olsun en onurlu biçimde biat kültürüne teslim olmayacaklarını ilan ettikleri günlerde, geçen hafta sonu Ayvalık Belediyesi’nin ev sahipliğinde Ayvalık’ta Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 85. yılında “Fikir ve Kültür Günleri” gerçekleştirildi. Nejat Uygur Sineması salonlarında yer alan üç günlük etkinliğin kapanış konuşmalarını Aziz Nesin Vakfı yöneticisi, ressam Süleyman Cihangiroğlu ve ben yaptık.
Türkiye’nin gelmiş geçmiş en önemli eğitim ve aydınlanma modeli olarak bilinen Köy Enstitülerinin kapatılmasının hayatımıza ve kültür dünyamıza etkilerini konuştuk.
Yukarıda sizinle paylaştığım satırbaşlarını dile getirdim. Aziz Nesin Vakfı’nın Köy Enstitüleri ruhunu sürdürdüğünü görmek de çok sevindiriciydi.
NESİN VAKFI
Aziz Nesin ne muhteşem bir insan, ne uzak görüşlü bir yaratıcıymış. Kurduğu, temellerini attığı Nesin Vakfı Ali Nesin ve Süleyman Cihangiroğlu önderliğinde doludizgin ilerliyor. Çatalca’da Nesin Vakfı da halen 40 çocuk yaşıyor ve eğitimini sürdürüyor. Ayrıca Hatay deprem bölgesinde ise 200 üzerinde çocuğa burs veriyorlar. Şirince’deki Matematik Köyü ise muhteşem bir olay. Oradan yılda 18 bin öğrenci yararlanıyor.
Adı Matematik Köyü. Ama doğrusu iç içe geçmiş üç köyden oluşuyor: Matematik, sanat ve felsefe köyleri. Ali Nesin’in deyişiyle: “Gençlerimizin özgürlük, güzellik ve güven içinde matematik, sanat, felsefe ve alakalı alanlarda çalışabilmeleri için kurulan bir mekân. Akademik çalışmaların yürütüldüğü bir bilim ve sanat merkezi. Kâr amacı gütmez. Burada yürütülen programların katılımcıları köyde kalır ve çalışmalarının yanı sıra, köyün gündelik işlerine yardımcı olarak köyü sahiplenir.”
Bir de güzel haber vereyim: Şimdi de Nesin Lisesi kurmak için kolları sıvadılar. “Türkiye’nin geleceğini biçimlendirecek önemli bir projeyle daha karşınızdayız. Eğitim hakkındaki düşüncelerimizi değiştirebilecek bir proje peşindeyiz” diyorlar.
Görüyorsunuz ya darbelere karşı mücadele hiç bitmiyor.
Paylaş
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Zeynep Oral
Gazeteci , yazar, feminist, İnsan Hakları savunucusu, Barış eylemcisi, STK (Sivil Toplum Kuruluşları) bağımlısı; çok sesli, çok renkli yaşam tutkunu… Halen Cumhuriyet Gazetesi yazarı ve PEN Türkiye Yazarlar Derneği Başkanı.
Arama Yapın
Kategoriler
EdebiyatTiyatro
Plastik Sanatlar
Kadın Olmak
Memleket Hali
Müzik
Sinema
Çevre
Tüm Kategoriler