Menü

"Operadaki Hayalet" Aramızda...


09 Nisan 2015 - Zeynep Oral -

            "Operadaki Hayalet" sonunda İstanbul'da... Bunca yıl sonra eskimemiş midir? Acaba buraya gelen  kaçıncı sınıf oyuncular?  Yoksa bize  "Balkan ve Ortadoğu için yeterli"  olanı mı yolladılar?  (Bunları bana öyle çok soran oldu ki, ondan yazıyorum...) Bırakın bu soruları, bugüne dek ülkede sergilenmiş en görkemli, en şaşalı, en barok, en rokoko, en gösterişli, en zengin  müzikali  görmeye çalışın . (Hemen bir öneri: bu "en"leri görebilmek için sakın önlerden değil,  arkalardan ya da balkondan seyredin! )


            Andrew Lloyd Weber'in  bestesi, sözleri C.Hart ve R.Stilgoe'ya ait müzikal,  neredeyse 30 yıldır  40 ülkede  seyirci karşısına çıkıyor. İlk sahnelenişi Londra'da 1986. New York'a 88'de geliyor. Broadway'de en uzun kalma rekorunu kırıyor. Eleştirmenlere göre: "Müzik dünyasına Tanrıların armağanı!"


            HER DAİM ÇEKİCİ


            Eskimedi mi ? Hayır eskimedi.  Gaston Leroux'nun  gerilim  romanına (1909) dayanan eser evrensel temaları işliyor: Aşk, tutku, coşku... Hem karşı cinse, hem de sanata  (burada müziğe) duyulan aşk ... Artı gizem,gerilim... Artı güzel-çirkin, iyi-kötü sorgulaması...
            Eskimedi çünkü  Weber'in müziği hala çok sürükleyici ve akılda, dilde kalıcı.  ("Evita", Cats", "İsa Superstar"dan da çok.)   
            Eskimedi çünkü yaratıcı kadro çok usta. Seçimleri  muhteşem. Yönetmen Harold Prince'in   dakik, saniye şaşmayan, görsellikle duyarlığı  harmanlayan, dengeli ama sürprizlerle dolu, ayrıntıları  dantel gibi işlediği yönetimi ... Gillian Lynne'in en karanlığı aydınlatıveren  koreografisi...  Kostüm ve dekorun  çarpıcılığı, devasa görkemi... İşlevsellik ve mükemmellik.
            Eskimedi, çünkü  30 yıl içinde  dünyanın her yerinde giden oyuncular değişse de, prodükson ayni ve  opera sesi olan oyuncuların  niteliği değişmiyor.


            OLANAKSIZ AŞK


            İşte perde açıldı: Bir açık arttırma.  Satılığa çıkarılanlar, batmış bir tiyatronun malları..  Alıcılar da köhne...  Sıra Paris Operası'nın o meşhuuuuuuur avizesinin  satışında!  Avizeyle birlikte ... Geriye dönüş... Paris Operası'ndayız...
            Burada bir  "hayalet" yaşamaktadır.  Doğuştan yüzü yaralı, gizlenmek için Paris operasının yeraltı dehlizlerinde yaşayan bir müzisyen, bir bestecidir aslında o.  Ve müzik aşkıyla, operanın her işine (gişe sorunlarından, eser ve oyuncu seçimine)  her şeye karışmakta , yöneticilere  mektupla, notlarla talimatlar yollamaktadır... Sözünü dinlemezlerse...  Hazırladığı ölümcül tuzaklara düşeceklerdir!
            İlk bölümde,  1900'ler başındaki  opera dünyasına göndermeler, primadonna ve sahne  parodileri çok eğlenceli. Müzikle şakalaşma gibi!
             "Hayalet" genç soprano Christin'e aşık olunca...  Genç soprano , "müzik meleğim" dediği  "Hayaletten" müziği, sesini ,  içindeki  cevheri öğrendikçe...İş değişir...  


            İÇİMİZDEKİ CEVHER


            Bir yanda yüzü deforme gizemli, çevreye korku salan Hayalet (Brad Little) öte yanda yakışıklı , aristokrat sevgili  (Anthony Downing) ;  genç soprano (Emilie Lynn)  hangisini seçecek...
            Her ne kadar Hayalet'in  maymun gibi kafeste gezdirildiğini,  annesinin bile kendisinden nefret ettiğini öğrensek de, ona acısak da (üstelik, maskesiyle sahnede çok yakışıklı!) unutmayalım ki, adam katil! Operada iki masum  insanı öldürdü!  Genç soprano unutacak mı? içindeki cevheri , yıldızı parlatan hayalete teslim olacak mı?  Onları birleştiren müzik,  Sevgiliye tehditse?
            Olağanüstü sesler, muhteşem görüntüler, beklenmedik sürprizler,  aksamayan teknik!  Renk, ışık, duman sis cümbüşü...  Hanibal'in filleri, gölde kayan gondollar... Müzik ve sahne büyüsü!
            Tanrım keşke bizim opera binamız AKM'nin yeraltındaki  dehlizlerinde de bir hayalet yaşasaydı da  yapıyı bu hale getirenlerden hesap sorsaydı. 


Cumhuriyet- 9 Nisan 20115

Paylaş

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Zeynep Oral

Gazeteci , yazar, feminist, İnsan Hakları savunucusu, Barış eylemcisi, STK (Sivil Toplum Kuruluşları) bağımlısı; çok sesli, çok renkli yaşam tutkunu… Halen Cumhuriyet Gazetesi yazarı ve PEN Türkiye Yazarlar Derneği Başkanı. 

Devamı

Sosyal Medya

 
© 2021 Tüm hakları saklıdır.